Safrakesesi Hastalıklarında Beslenmenin Kuralları
Safrakesesinin en sık görülen hastalıkları, safra yollarının tıkanması, iltihaplanması ve taş oluşmasıdır. Bu hastalıklar birlikte de görülebilir. Şiddetli (akut) safrakesesi iltihabı (kolesistit) ile safra kanalı tıkanması birlikte olabilir. Tıkanıklık; safrakesesi taşlarının oluşumunda başlıca etmen sayılmaktadır.
Çeşitli bozukluklar sebebiyle, safradaki maddeler arasındaki denge bozulursa, kolesterol kristalleşir ve taş oluşturur. Kristaller ve taşlar safra yollarını tıkayarak boşalmasını zorlaştırır. İltihaplanma ve safra taşlarında veya ikisi birden olduğunda, kesenin kasılması sancı yapar. Yağlı besinlerin alınması kasılma ve sancılarda önemli etkendir. Bu yüzden safrakesesi hastalıklarının çok alevli zamanlarında, diyetten yağ çıkarılır ve organın dinlenmesi sağlanır.
Safrakesesinîn Yapısı ve Görevi
Safrakesesi (ödkesesi) karaciğerin altındadır. Bu organın görevi; karaciğerde yapılan safrayı yoğunlaştırmak, depolamak, gerekli zamanlarda onikiparmakbağırsağına taşımaktır. Safrakesesindeki safra bir kanalla onikiparmakbağırsağına boşalır ve orada sindirime yardım eder.
Safranın bağırsağa boşalmasını hormonlar ve sinir sistemi gibi etkenler denetler, încebağırsağa besin girmesi bu etkenleri uyarır. Uyarılan onikiparmakbağırsağında ve bunun yakın bölümünde kolesistokinin hormonu salgılanır, kana geçer ve kanla safrakesesine taşınarak kesenin kasılmasını sağlar. Böylece, safra keseden incebağırsağa dökülür. Özellikle yağ ve yağlı besinler kesenin boşalmasınıda uyarır. Proteinlerin bu etkisi yağlarınkinden azdır.
Yetişkin kişilerde 24 saatte 400 – 800 mi. dolayında safra salgılanır. Safrakesesinde depolanarak incebağırsağa boşaltılır. Bu kese 40 – 70 mi. dolayında safra alır. Karaciğerde safra salgısını yağ, protein, histamin, özellikle et ve yumurta şansı gibi besinler uyancı etki gösterir.
Safra, acı, hafif alkali reaksiyondadır. Karaciğer safrası altın sarısı, kesedeki ise koyu yeşildir. Kesedeki safra karaciğerdekinden daha yoğundur, % 89 kadarı sudur. Safranın bileşiminde safra tuzlan, safra boyaları (safra pigmentleri), kolesterol, lesitin ve bazı tuzlar bulunur.
Safra, yağların sindirimi, yağda eriyen vitaminlerin emilmesi ve bağırsak hareketlerinin düzenlenmesi için gereklidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder