İlkyardım Uygularken Hastalıklardan Korunma

Hastalık Bulaşımı

İlkyardım uygularken hastalık kapma risld çok düşüktür. Fakat eğer hastadan hava veya kan yoluyla size bulaşabilecek hastalıklardan kendinizi nasıl koruyacağınızı bilirseniz, bu risk daha da düşük olacaktır.

Kan Yoluyla Bulaşan Hastalıklar
Bazı hastalıklar, o hastalığı taşıyan insanların kanı yoluyla bulaşır. Hepatit B, C ve HIV virüsleri gibi hastalık etkenlerini taşıyan hastaların kanıyla temas etmek, o hastalığın size de bulaşmasına yol açabilir.


Hepatit, karaciğerde görülen viral bir enfeksiyondur. Hepatit B virüsü (HBV) ve hepatit C.vi-rüsleri (HCV), karaciğerde uzun dönemli ciddi rahatsızlıklar yaratabileceği gibi, karaciğer kanserine de yol açabilir. HBV’den korunmak için bir aşı mevcuttur fakat HCV için böyle bir aşı yoktur. Sağlık alanında çalışanların hepatit B aşısını yaptırması uygundur.

HIV (Human Immunodeficiency Virüs) kan yoluyla bulaşabilen ve dünyada yaygın bir ölüm sebebi olarak bilinen AİDS (acquired immunodefici-ency syndrome=kazanılmış bağışıklık sistemi yetersizliği) etkenidir. HIV enfeksiyonlarından koruyabilecek bir aşı yoktur.

Hava Yoluyla Bulaşan Hastalıklar

Öksürme, hapşırma gibi sebeplerle havaya geçen hastalık etkenleri, tüberküloz (TBVun da dahil olduğu pek çok hastalığa yol açabilir. TB, bir bakterinin sebep olduğu ve son yıllarda görülme sıklığı artmış bir akciğer enfeksiyonudur ve bazen ölüme dahi yol açabilir. Genellikle ilkyardım uygulayan kişi, hastanın tüberkülozlu olduğunu bilmeyecektir. Öksürüğü olan ve kalabalık yerlerde yaşayan herkesin tüberkülozlu olabileceğini varsayın. Diğer belirtiler, yorgunluk, kilo kaybı, göğüs ağrısı ve balgamda kan olmasıdır. Bu gibi durumlarda eğer cerrahi bir maske varsa onu kullanın, yoksa ağzınızı ve burnunuzu kapatacak şekilde bir mendil bağlayın.

Korunma

Çoğu durumda basit önlemler alınarak ve basit kurallara uyarak hastalık etkeni mikroorganizmaların vücuda girmesi engellenebilir. En sık uygulanan korunma yöntemi, eldiven takmaktır. Bütün ilkyardım çantalarında, eldiven mutlaka bulunmalıdır.

Acil Durumlarda Yapılması Gerekenler

Mümkün olan her durumda koruyucu eldiven giyin.

Bazı acil durumlarda gözler için koruyucu maske veya standart cerrahi maske gerekebilir ama genellikle ilkyardım uygulayacak kişilerin bu araçlara ihtiyacı olmayacaktır. Ağızdan ağıza suni solunum uygulaması durumunda, ağız bariyeri kullanılabilir ya da hastanın ağzına bir mendil veya örtü örtülerek, bu yolla bulaşabilecek hastalıklardan korunulabilir.

Herzaman tüm kan ve diğer vücut sıvılarının enfeksiyon bulaştırma riski olduğu akılda tutulmalıdır. Görülecek miktarda kan veya vücut sıvısı bulunmuyorsa bile kendinizi koruyun.

İlkyardım uygulayıcıları, aşağıdaki adımları takip ederek kendilerini ve de başkalarını hastalık bulaşması riskinden koruyabilirler:

Ağız bariyeri ile suni solunum uygulanması

1. Eldiven takın. Eğer eldiven yoksa ellerinize plastik torbalar geçirin ya da su geçirmez birşeyle ellerinizi sarın.

2. Etrafta kan veya enfeksiyon bulaştırabilecek başka şeyler varsa bunları da emici bir bezle temizleyin.

3. Eğer vücudunuzun herhangi biryerine bulaşan birşey varsa, uygun dezenfektan bir maddeyle o bölgeyi temizleyin.

4. Enfeksiyon bulaşmış olabilecek bütün malzemeleri kimseye zarar vermeyecek şekilde çöpe atın.

5. İlkyardım müdahalenizi tamamladıktan sonra, ellerinizi sabunla yıkayın.

6. Eğer herhangi birşekilde size enfeksiyon bulaşmış olabileceğini düşünüyorsanız, doktora başvurun.

► Kurtarıcı Kişinin Tepkileri

Ciddi yaralanma veya hastalık durumlarında ilkyardım uygulamak stresli bir iştir, insan duygusal bir çöküş yaşayabilir ve bazen bu, post-travmatik stres bozukluğu olarak bilinen tabloya kadar varabilir. Başlıca belirtisi depresyon olan bu durumda profosyonel yardım alınması gerekebilir.