DAHA BÜYÜK ÇOCUK
2 yaşından sonra çocuğun büyümesi yavaşlar, beden oranları çok yavaş olarak değişir.
Kemiklerin büyümesi yaşa göredir ve çizimlerle gösterilebilir.
Kemik yaşı röntgen filminde, normal kemikleşme noktalarının incelenmesiyle belirlenir. Doğuşta kemikleşme noktaları azdır (diz ve ayakta); daha sonra, çocuk büyüdükçe çok yavaş olarak eklemlerde, özellikle de el, dirsek, omuz ve kalça eklemlerinde belirmeye başlarlar.
Omuzlar 2 yaşında, dizler 5 yaşında, ayaklar 8 yaşında, kalçalarsa 10 yaşında bütünüyle kemikle-şir. 11 yaşında dirsek, bilek ve dizlerdeki kemikleşme aşağı yukarı bitmiş olmakla birlikte, bu durum Çocuktan çocuğa değişebilir.
Çok daha sonra gerçekleşen ve 18 yaşma doğru tamamlanan kemik ucu kemik gövdesi yapışmaları da röntgen filmleriyle denetlenebilir.
Büyüme, alışılmış boy ve kafatası çapı ölçümleriyle denetlenir.
Çocuğun organizmasındaki sinir hücreleri de bütünüyle oluşmuşlardır; ama bünye henüz çok dayanıksız olduğundan, çevreden etkilenebilir.
Kalp ve ciğerlerin büyümesi, bedeninkini izler.
Büyük çocukta bedensel bir çaba harcamadan sonra soluksuz kalma belirtileri ya da morarma görülmesi, bir kalp hastalığını akla getirebilir. Muayenelerde hiç bir bozukluk görülmezse, bu durumun çocuğun çabuk büyümesinden ileri geldiği anlaşılır.
BESLENME
Yemekler
Kahvaltı
Gece boyu süren açlığı ve öğleden önceki gereksinimleri karşılayabilmesi için, kuvvetli olmalıdır. Çocuk henüz tam uyanmamıştır; dolayısıyle iştahı pek yoktur. Bu nedenle kahvaltının iştahı uyarıcı, bol çeşitli ve dengeli olması gerekir.
Süt, ekmek ve tereyağı genellikle kahvaltının temeli olmakla birlikte, günümüzde meyve ya da meyve suyu gibi değişik ve vitamin bakımından zengin besin verme eğilimi de yaygınlaşmaktadır.
Çeşitleri zaman zaman değiştirmeyi bilmek, sözgelimi ekmek yerine bir yumurta, bir bisküvi vermek, süte kakao, çay, v.b. eklemek, iştahı uyarmak açısından yararlıdır.
İkindi kahvaltısı
Çocuk için kesin bir gerekliliktir; öğle ve akşam yemekleri arasında bağlantıyı sağlar.
Çocuğa verilen besinler bol vitaminli olmalıdır. Beslenme dengesinin iyi olması için meyve mutlaka gereklidir.
Genellikle sütlü maddeler, meyve ya da bisküvilerden oluşur.
Öğle ve akşam yemekleri
Çiğ sebze ve salatalar, et,,balık ya da yumurta, sebze, daha sonra da sütlü tatlılar ya da meyve içermelidir.
Çocuklar sosis, sucuk, pastırma ve salam gibi şarküteri maddelerini çok severler; ama bünyeleri bunları pek kaldırmadığından, fazla vermekten kaçınmakda gerekir.
Sofraya iştahla oturması için, çocuğun düzenli saatlerde yemeğe, alıştırılması gerekir; ayrıca yemekler de göze güzel görünecek ve hoş kokulu olacak biçimde hazırlanmalıdır.
Çocuk her yemekten önce mutlaka ellerini yıkamalıdır. Yemek sırasındaki hava gerginlikten uzak olmalıdır; ana-baba, çocuğun yemek sırasında oyun ve maskaralıklara girişmesine yumuşak bir biçimde engel olmalıdır.
Çeşitli vitaminler
Pek çok vitamin vardır: A—B—C—D—E—F— H—I—j—K—L ve PP vitaminleri. Az miktarda olmakla birlikte, bunların tümü gereklidir.
Vitaminler taze besinlerde bulunur; uzun süreli bekletmeler sonucunda ve fazla pişirmeyle ölürler.
A vitamini
Özellikle hayvansal yağlarda ve kırmızı sebze ve meyvelerde (havuç, domates) bulunur. B vitamini
Çeşitli vitaminlere bölünür; PP vitamini bunlardan biridir. Her birinin kendine özgü özellikleri vardır. Özellikle ette, tahıllarda ve bazı sebzelerde bulunur.
C vitamini
Çok dayanıksız ve kolayca ölen bir vitamindir. Oksitlenmeye ve sıcaklığa (40°C) hiç dayanamaz. Meyve sularında ve yeşil sebzelerde bulunur; buna karşılık konserve yiyeceklerde yoktur. Bu nedenle, yiyecekler taze sebzelerden hazırlanmalı ve hemen yenmelidir.
D vitamini
D2 ve D3 vitaminleri kalsiyumu bağlayan, raşitizm hastalığını önleyici vitaminlerdir. Özellikle balık yağında, yumurta sarısında, sardalyada… bulunurlar.
Kış besinlerinde az bulunduklarından, bu mevsimde çocuğa ilaç biçiminde verilmeleri gerekir.
Süt bebeklerine ve 18 aylığa kadar çocuklara, 3-6 ay kadar saklanabilen içilecek ampuller biçiminde günde birkaç damla verilir.
D2 ve D3 vitaminleri yokluğu, raşitizmin bütün biçimlerine yolaçar ve kemiklerde kireç yitiminin ortaya çıkmasını kolaylaştırır.
Proteinler, karbonhidratlar (şekerler) ve yağlar (lipitler)
Bu üç madde, besinlerde değişik oranlarda bulunur.
Dengeli bir beslenme rejiminde, her birinden yeterli miktarda bulunmalıdır.
Proteinler (protitler), protein oranı yüksek besinlerde (et, yumurta, balık, sütlü yiyecekler) bulunur.
Karbonhidratlar (şekerler ya da glüsitler) meyvelerde ve şekerli maddelerde (bal, reçel ve nişastalı yiyecekler) bulunan çeşitli şeker türleridir.
Yağlar (lipitler), özellikle tereyağı , zeytinyağı ve sütlü yiyeceklerde bulunur.
Çocuğun kalori gereksinimlerini bu 3 madde karşılar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder